در این مقاله به بررسی رابطه قیمت دلار با قیمت سخت افزار میپردازیم و به این سوال پاسخ خواهیم داد که چرا کاهش قیمتها با نرخ ارز همخوانی ندارد؟ با این وجود که قیمتها در بسیاری از بازارها روند نزولی داشته است در اغلب اوقات میتوان این ناهمخوانی قیمتها با ارزها را از چشم فروشندگان سودجو و گرانفروش دید. واردکنندگان و فروشندگانی که تحت هر شرایطی به فکر منفعت خود و سود بالاتر هستند و حاضر به کاهش قیمتها هم نمیباشند. با توجه به وجود تورمهای قبلی و تجربهای که وجود داشته است مردم گمان میکنند که کاهش نرخ ارز موقت بوده و دائماً انتظار این را دارند که نرخ ارز بالا برود.
چسبندگی قیمت
در بسیاری از بازارهای مربوط به کامپیوتر، موبایل و سایر کالاهای الکترونیکی پدیدهای به نام چسبندگی قیمت رخ میدهد. چسبندگی قیمت در مقابل روان بودن قیمتها قرار میگیرد، آنچه قیمتها را بالا و پایین میکند عرضه و تقاضا نخواهد بود و پس از تغییر شرایطی چون کاهش نرخ ارز، کالا تمایل به کاهش قیمت ندارد و این پدیده چسبندگی باعث میشود قیمتها نتواند در پاسخ به تحولات بازار تغییر کنند.
حال به بررسی عاملی که میتواند در ایجاد این پدیده تأثیرگذار باشد، میپردازیم. گاهی واردکنندگان، توزیعکنندگان و فروشندگان با هم تصمیم میگیرند که در یک دور قیمت یک کالا مشخص و ثابت باشد و عاملی چون کاهش نرخ ارز تأثیری بر روی قیمتها نداشته باشد. برای مثال گاهی یک واردکننده بار جدید از محصولات را با توجه به افزایش قیمت ناشی از شوک، وارد بازار میکند که همین کار کل بازار را تحت تأثیر قرار میدهد و تمامی بازاریان قیمت کالا را بالا میبرند و پدیده چسبندگی نیز رخ میدهد. حتی اگر کاهش ارزی رخ دهد نمیتوان قیمتها را پایین آورد. وجود قراردادهایی که امکان کاهش قیمت برای آنها تا زمان سررسید وجود ندارد، نیز مزید بر علت شده است.
در مقوله رابطه قیمت دلار با قیمت سخت افزار اولین پدیده که چسبندگی بود، پرداختیم و فقط به نام بردن علت دیگری چون تورم اکتفا میکنیم چرا که توضیح آن خارج از بحث ما میباشد.
برای حل مشکل پدیده چسبندگی میتوان به وجود هماهنگی بین واردکنندگان، توزیع کنندگان و فروشندگان اشاره کرد. اگر هماهنگی بین سه گروه گفته شده وجود داشته باشد، آنها میتوانند ضمن دستیابی به هدف مورد نظر خود که کسب سود میباشد، قیمتها را هم تعدیل کنند.
اما به علت عدم وجود این هماهنگی گاهی ممکن است وارد کنندهای به ازای هر محصول ۲۰ دلار سود بگیرد، اما فروشندهای ۱۰ دلار که با توجه به این حالت کاهش قیمت تنها باعث رکود بیشتر شده که به نفع آنها نخواهد بود.
دومین راهحل برای این مسئله کاهش تقاضای مصرف کنندگان میباشد. رفتار مصرف کنندگان کالاهایی چون کامپیوتر و موبایل در اوج گرانیها و هجوم برای خرید باعث شدت گرفتن و افزایش قیمتها شده است. مصرف کنندگان ایرانی تصور میکنند خرید این کالاها در اوج گرانی باعث ایجاد منفعت برای آنها شده، چرا که پیش از نایاب شدن و گرانتر شدن، آن کالا را به دست آوردهاند و همین رفتار باعث افزایش شدت شوکها میشود.
بیاعتمادی ما ایرانیان نسبت به خریدهای داخلی وجود تجربههای تلخ از تداوم افزایش قیمتها باعث شده است که این چسبندگی، پیوسته ادامهدار باشد و حتی با گذر از یک شوک هم تا نه تنها کاهش پیدا نکند بلکه افزایش هم پیدا کند. توضیح این علت تداومها به زبان ساده همان هجوم مردم به هنگام گرانیها میباشد که نیازمند هماهنگی بین مصرفکنندگان برای دست نگهداشتن در خرید کالاهایی است که با افزایش غیرمنطقی قیمت مواجه شدهاند.
امیدواریم در رابطه قیمت دلار با قیمت سخت افزار هر آنچه برای افزایش آگاهی نسبت به آن نیازمند بودهاید را در اختیار شما عزیزان قرار داده باشیم.